Minecraft – gra jeszcze bardziej logiczna, niż nam się wydaje

Czym jest Minecraft, nikomu nie trzeba przedstawiać. Wzbudza skrajne emocje; od głębokiej niechęci po dozgonne uznanie. Jedno jest jednak pewne; gra ta nie jest tym, czym była rok, dwa czy pięć lat temu. Na przestrzeni długiego okresu wielokrotnie ewoluowała, mniej lub bardziej zaskakując grających. Jedna rzecz jednak nadal nie uległa zmianie – pewne prawa stojące u podstawy mechaniki wciąż pozostały takie same.

Na samym początku wersji Alpha do gry dodany został niepozorny przedmiot – czerwony proszek – który, oprócz przesyłania impulsów, wchodził w skład czerwonych pochodni, będącymi stałym źródłem energii. Wtedy to młodzi inżynierowie otrzymali możliwość pobawienia się różnego rodzaju schematami i rozwiązaniami logicznymi. Nie będę tutaj opisywał skomplikowanych zagadnień języka informatyki, gdyż, nie ukrywam, prawie w ogóle się na tym nie znam. Postaram się jednak pokazać niedowiarkom, iż komputerowa rozgrywka – zwłaszcza tak kreatywna jak oddawanie się przyjemności grania w Minecrafta – może przynieść ze sobą wymierne korzyści w postaci nie tylko rozwijania wyobraźni, lecz nauki realnych rzeczy głęboko związanych ze szczegółowymi zagadnieniami wielu dziedzin nauki. Tutaj z pomocą przychodzi nam logika.

 

Jedne z pierwszych pojęć, z którym człowiek zaznajamia się przy pierwszym kontakcie z tą dyscypliną naukową, jest zdanie w sensie logicznym. Otóż jest to zdanie opisujące rzeczywistość taką, jaka się ma; ma określoną wartość logiczną – jest prawdziwe albo fałszywe. Jest to o tyle istotne, że podobne myślenie można przenieść na grunt minecraftowej elektryki. Czerwony proszek może znaleźć się w dwojgu różnego rodzaju stanach – przesyłać impuls (1) albo nie (0).
Do tej pory wszystko wydaje się klarowne; nie odkryłem na razie niczego nadzwyczajnego. Ciekawiej jednak robi się dalej, gdy zechcemy zbudować z czerwonego proszku coraz bardziej skomplikowanego nad zwykły indykator. W tym momencie zaczynają się schody. Pal sześć, gdy planujemy zastosować zwykłą negację, czyli przesyłanie sygnału odwrotnego od wejściowego. Gorzej, jeśli budujemy jakiś skomplikowany mechanizm, gdzie niezbędnym staje się określona reakcja na sygnały z więcej niż jednego źródła.

 

 

 

 

Właśnie w tym momencie w bardziej wyraźny sposób klaruje się rola spójników logicznych, które mają zastosowanie w zależności od oczekiwanego rezultatu wynikania z zastosowanych rodzajów sygnału. Chcąc zbudować wybrany mechanizm, który działałby w pożądany przez nas sposób, kluczowym jest wybranie właściwej metody przekazywania sygnału.
Tutaj właśnie przychodzą nam z pomocą mechanizmy stworzone przez minecraftową społeczność, które w swoim działaniu odpowiadają większości najważniejszych dwuargumentowych spójników logicznych.

 

Zanim przejdziemy do bardziej skomplikowanych konstrukcji, należy omówić kwestię spójnika jednoargumentowego, który to będzie stanowił bazę pod znaczną część w większym stopniu rozbudowanych bramek. Z negacją miał do czynienia prawdopodobnie każdy gracz z okresu Alphy i wczesnej Bety, który usiłował zbudować przewód z czerwonego proszku na więcej niż kilkanaście kratek. Powszechny problem stanowił ograniczony zasięg przesyłania sygnału przez proszek, co można było rozwiązać poprzez zastosowanie bramki NOT, która pozwalała na dalszy przesył sygnałów. W skrócie mówiąc, negacja skutkuje wysłanie przeciwnego sygnału od wyjściowego.

 

Następna w kolejce wydaje się być koniunkcja wraz z jej negacją. Budując AND, tę jedną z najprostszych bramek dwuargumentowych, mamy zamiar uzyskać jej działanie na odcinku (1) wyjściowym tylko w momencie, gdy oba sygnały na początku są prawdziwe. Odwrotny efekt uzyskujemy, w przypadku kiedy oczekujemy przesyłania sygnału w każdym przypadku poza dwoma „prawdami” jednocześnie, konstruujemy bramkę NAND.

 

 

 

 

Kolejna bramka logiczna to OR – alternatywa. Najprostsza w budowie, przesyła sygnał jedynie wtedy, gdy jedna z dźwigni jest załączona (1), a druga nie (0) albo podczas jednoczesnego uruchomienia obu. Dodając na końcu czerwoną pochodnię, otrzymujemy binegację NOR, która na końcu sygnalizuje prawdę, lecz tylko w przypadku przestawienia obu dźwigni na pozycję wyłączenia.

 

Na koniec zostawiłem najbardziej skomplikowane konstrukcje. Bramkę XOR możemy zinterpretować jako alternatywę rozłączną przesyłającą sygnał, gdy „prawdę” wysyła tylko jedno ze źródeł wejściowych. Jej zanegowaniem jest XNOR, czyli równoważność, dla odmiany na wyjściu przesyła impuls, gdy obie dźwignie są ustawione w identycznej pozycji.

 

Tak oto prezentują się wybrane bramki logiczne, dzięki którym bardziej umiejętni gracze są w stanie wyczarować cuda w postaci różnego rodzaju minecraftowych kalkulatorów, ekranów czy innych maszyn. Mam nadzieję, że czytelnicy wybaczą mi moje nieudolne próby zgłębienia języka logiczno-informatycznego. Celem mojego artykułu nie było w żadnym wypadku nauczanie o jakichś skomplikowanych zagadnieniach, lecz tylko i wyłącznie zwrócenie uwagi na to, że świat gier może nas jeszcze niejednokrotnie zaskoczyć, mimowolnie niosąc ze sobą mimowolnego dowiedzenia się o ściśle określonych prawach rządzących wirtualną rozrywką.