Walory edukacyjne gier, czyli co możecie zyskać dzięki naszemu medium

Zagłębiając się w naszą ulubioną formę zabawy, jaką bezapelacyjnie są gry komputerowe, bardzo rzadko zastanawiamy się nad korzyściami, jakie płyną z grania. Oczywiście podstawową funkcją tego medium jest rozrywka, postaram się jednak udowodnić że możemy się podczas korzystania z niego także niemało nauczyć. Aby to jakoś uszeregować wrócimy na chwilę do placówek edukacyjnych i podzielimy je według przedmiotów szkolnych.

 

Powszechnie wiadomo i trudno z tym dyskutować, że czytanie rozwija nasze zdolności językowe, poszerza zasoby słownictwa, poprawia ortografię i rozwija wyobraźnię. Nie każdy jednak odkrywa w sobie pasję do książek. Aczkolwiek ściany tekstu, który trzeba przyswoić aby zrozumieć sens przedstawianej historii możemy znaleźć nie tylko w nich. W bardzo wielu grach fabularnych, dla przykładu Baldur's Gate II, Planescape: Torment czy coś z nowszej półki – serii Mass Effect albo rodzimym Wiedźminie znajdziemy bardzo bogate scenariusze, które zawierają od pięciuset tysięcy do miliona słów. Dla porównania powiem, że to mniej więcej tyle co Biblia albo cała seria Harry'ego Pottera (7 opasłych tomów). Niejednokrotnie zdarzało się też, że gracze zafascynowani historią w nich zawartą, sięgnęli z zaciekawieniem po książki, na podstawie których zostały te gry stworzone i odkryli w sobie zapał do czytania. Albo pisania, na co niezbitym dowodem jest ilość książek powstających na bazie uniwersów takich jak Diablo, World of Warcraft, Assassin’s Creed czy Metro. Często w takich produkcjach pojawiają się bardzo charyzmatyczne postacie, od których nauczyć się można sztuki przemawiania i motywowania innych. 

 

Wiele gier nie posiada tłumaczenia na język polski, sporo z nich ogranicza się tylko do napisów, a są i takie, które w całości przemawiają do nas w języku obcym (najczęściej wybieranym przez graczy jest angielski, ale zazwyczaj jest ich kilka). Prawdziwą nauką języka jest obcowanie z nim na żywo, co prowadzi zwyczajnie do osłuchania, pomaga lepiej konstruować zdania, a dzięki napisom lub słownikowi na kolanach (tak się kiedyś grało, trzeba było sobie poradzić bez translatorów) człowiek lepiej przyswaja także słówka. Poza tym dzisiaj, kiedy dostęp do Internetu nie jest już żadnym problemem, mamy możliwość rozmowy z graczami z całego świata. Grając z losowymi osobami w produkcje, które opierają się na rozgrywce sieciowej, często zmuszeni jesteśmy porozmawiać w obcym języku, przez co sprawdzimy swoje umiejętności lingwistyczne i mamy możliwość nauczenia się czegoś nowego. Jedyne czego potrzeba to dostęp do Internetu, który w większości domów w naszym kraju już jest, wydania kilku dyszek na słuchawki z mikrofonem oraz oczywiście na zakup gry. W ostatecznym rozrachunku wychodzi o wiele taniej niż dodatkowe korepetycje.

 

 

 

Istnieje wiele gier, zarówno FPS (First Person Shooter) jak i strategii, których linia fabularna zabiera nas w czasy przeszłych wojen. Oczywiście nie można brać wszystkich wydarzeń zawartych w Call of Duty jako prawdę historyczną, jednak realia, ciekawostki i niektóre fakty mogą pomóc uzupełnić wiedzę. Poznajemy modele uzbrojenia, które było używane podczas poszczególnej wojny czy bitwy, dowiadujemy się jakie były strony konfliktu oraz co było jego przyczyną. Zapamiętujemy ważne nazwiska czy daty i kojarzymy je z dzisiejszymi świętami narodowymi. Czyli lekcja historii, tylko zamiast nudnego wykładu i zapisywania kolejnych stron w zeszycie stajemy się wirtualnymi uczestnikami tamtych wydarzeń. Znacie lepszy sposób na naukę? Ja nie znam.

 

Wiele gier logicznych i przygodowych raczy nas zagadkami, w których trzeba wykorzystać prawa fizyki. Poznajemy bądź przypominamy sobie zjawiska, o których uczyliśmy się w szkole. Znam dzieci, które dzięki zabawie Redstonem w grze Minecraft poznają niekiedy bardzo złożone obwody i mechanizmy, co pozwoli o wiele łatwiej zrozumieć na przykład obwody elektryczne.

 

Niektóre światy przedstawione w grach komputerowych wzorowane są na autentycznych miejscach (słynne budowle lub nawet całe miasta) istniejących w świecie realnym, co pozwala na poznanie ich bez potrzeby odbywania często kosztownych wycieczek. Bardzo dobrym źródłem wiedzy geograficznej jest darmowa, przeglądarkowa gra Geoguesser, która działa na bazie Map Google. Gracz pojawia się w losowym miejscu na świecie i musi wskazać, gdzie się znajduje. Podpowiedzieć nam może o tym wiele czynników: język urzędowy na znakach, przypadkowo odnaleziona flaga, klimat, ukształtowanie terenu, architektura a nawet kolor pasów na szosach. Dzięki temu nie tylko poznajemy nowe miejsca, ale także uczymy się charakterystycznych dla danego kraju elementów. 

 

Brzmi abstrakcyjnie i faktycznie trudno jest pogodzić to z grą na komputerze. Ale pamiętać należy, że o wiele większe możliwości w tym zakresie dają konsole. Począwszy od generacji Playstation 3, Xboxa 360 czy Wii od Nintendo, konsole wyposażane są w sensory ruchu. Stojąc przed telewizorem możemy, wykonując autentyczne ruchy, zagrać w piłkę nożną, siatkówkę czy dowolny inny sport, poskakać, wykonać ćwiczenia rozciągające a nawet zatańczyć Zumbę. Istnieją produkcje, które układają dla nas specjalny trening, który pozwala zrzucić zbędne kilogramy dzięki ćwiczeniom z wirtualnym trenerem osobistym. Nie chce się wyjść na dwór, albo po prostu pogoda nie sprzyja uprawianiu sportu? Alternatywa jak najbardziej dobra, łącząca w sobie przyjemne z pożytecznym, a do tego pozwala na współzawodnictwo z kolegami, rodzeństwem czy rodzicami. Jednak nie tylko ruszając całym ciałem, możemy się rozwijać. Gry, których głównym założeniem nie jest zmuszanie nas do wysiłku fizycznego zwiększają naszą zręczność i refleks. Przeprowadzono nawet takie badanie na chirurgach. Gracze pracujący w tym niełatwym zawodzie okazali się szybsi, precyzyjniejsi i skuteczniejsi od swoich kolegów po fachu. Szybsza reakcja i odruchy mogą być pomocne w wielu dziedzinach życia, czyż nie? Udowodniono także, że 12 tygodni regularnego grania na sensorach ruchowych pozwoliło na zmniejszenie objawów Parkinsona aż u 55% badanych seniorów.

 

Grafika: Tom Clancy's Ghost Recon Breakpoint

 

 

Gry muzyczne, takie jak Guitar Hero umożliwiają trening wyczucia rytmu i sprawniejszego reagowania na przykład na zmiany riffów gitarowych. Niektórzy twierdzą nawet, że w pełni nauczyli się grać na perkusji dzięki regularnej grze na jej wirtualnym odpowiedniku. Zwiększa nam się również wyczucie muzyczne, które pozwala dopasować odpowiedni podkład do danej sytuacji dziejącej się na ekranie czy scenie. O pięknie i uroku wielu ścieżek dźwiękowych pochodzących ze świata gier chyba nie trzeba nikogo przekonywać, wystarczy posłuchać tak fenomenalnych utworów jak The Fields od Ard Skellig z trzeciej odsłony Wiedźmina czy też emocjonalnego Ezio’s Family z drugiej części Assassin’s Creed. 

 

Motywy z gier lub ich bohaterowie często stają się inspiracją do powstawania rysunków czy malunków stworzonych w każdym możliwym stylu. Niejeden zdolny malarz czy rysownik zaczynał od odwzorowywania swoich ulubionych postaci, tworząc fanarty. To samo tyczy się animacji, a nawet filmów niezależnych. A jeżeli chodzi o zdolności manualne w tworzeniu ekwipunku czy upodabnianiu się do fikcyjnych postaci to wystarczy udać się na konwenty takie jak Pyrkon, żeby przekonać się o kunszcie, jaki można w tej materii osiągnąć. 

 

Same gry być może nie rozwijają umiejętności informatycznych, jednak nie zawsze instalacja i włączenie gry sprowadza się do kilku kliknięć. Niekiedy pojawiają się problemy, na które trzeba znaleźć rozwiązanie. Dzisiaj nie jest to już takim wielkim problemem, ponieważ mamy Internet i wszelkie fora dotyczące gier i problemów związanych z ich poprawnym działaniem. Kiedyś jednak trzeba było samemu dojść do przyczyny pojawiania się danego błędu. Do tego mamy lepsze obycie z klawiaturą i myszą, głębiej poznajemy możliwości systemu operacyjnego oraz budowę komputera. Niby nie jest to nauka płynąca z samych gier, ale wszystko dookoła nich się kręci i jest przez nie niejako wymuszana. 

 

Pozostając nadal w temacie szkół, a nawet Uczelni Wyższych, gry są świetnym tematem na różne prace zaliczeniowe. Studenci socjologii, sztuk pięknych czy kierunków pedagogicznych mają szerokie pole do popisu. Można także wykorzystać porównanie gier do utworów literackich we wszelkich pracach opisowych.

 

Osoby, które grają w gry produkują podobno o 17% mniej hormonu - kortyzolu, który odpowiedzialny jest za stres. Zatem racjonalne korzystanie z uroków gier komputerowych was uspokoi. Jeżeli jednak będziecie przesadzać z ilością godzin spędzonych na graniu, efekt może być odwrotny, należy zatem uważać. Niektóre produkcje swoim klimatem i muzyką pozwalają na chwilę wyciszenia. Odpalając menu główne Mafii 2 lub płynąc po wodach wysp Skellige w Wiedźminie 3: Dziki Gon zamykałem na chwilę oczy i wyciszałem całego siebie. Po takiej chwili każdy problem wydaje się odrobinę mniej straszny. To co teraz powiem może nie będzie zbyt pedagogiczne, ale gry pomagają nam także zrzucić z siebie nagromadzony stres i agresję, mówiąc kolokwialnie można się "wyżyć". Ostatecznie w każdym z nas jest ten pierwiastek psychopaty, lepiej chyba posiekać kilku przeciwników w wirtualnym świecie niż w naszym, prawda? 

 

 

Grafika: The Sinking City

 

Przede wszystkim jednak największą wartością edukacyjną jaką można wyciągnąć z gier komputerowych jest kreatywność i logiczne myślenie. Wielu rodziców dziwi się, widząc że jego dziecko spędza sporo czasu grając w Minecrafta. Chyba każda pociecha posiada jakiś zestaw klocków, mniejszy lub większy, a sedno tego sprzedażowego fenomenu to jedna wielka piaskownica wypełniona właśnie różnymi klockami. Cały ten świat można dowolnie modyfikować, budować najróżniejsze obiekty. Ponieważ liczba materiału jest w tym przypadku nieograniczona, mogą to być potężne budowle odzwierciedlające rzeczywistość lub coś, co daje wyraz wyobraźni. Nie ogranicza nas nic, a gra kosztuje tyle, co porządny zestaw klocków... Sporo produkcji stawia na zagadki logiczne, których rozwiązanie jest niezbędne do przejścia do dalszego etapu gry. Stymuluje to naszą wyobraźnię i pamięć, wspomaga logiczne myślenie oraz rozwija umiejętności poszukiwania łatwych rozwiązań na trudne problemy. Jak powiedział Bill Gates: Do najtrudniejszej pracy zatrudnię najbardziej leniwego pracownika. On znajdzie najprostszy sposób na wykonanie zadania. 

 

Gry sprawiają, że jesteśmy bardziej skupieni, możemy wykonywać kilka czynności jednocześnie i zyskujemy podzielną uwagę. Jest to spowodowane tym, że na ekranie przeważnie wiele się dzieje i musimy zwrócić uwagę na kilka czynników w tym samym czasie. Czas reakcji graczy porównywany jest z tym, jaki osiągają piloci samolotów bojowych. Bądźmy zatem świadomi korzyści, jakich dostarcza nam wspaniały i zróżnicowany świat gier i uświadamiajmy w tej materii naszych bliskich.

 

Niektórzy twórcy stara się wykorzystywać swoje propozycje do edukowania graczy, czego przykładem jest Roblox.